انواع آلیاژ آهن چیست؟ و مصارف آن ها
آلیاژ در تعریف به معنی فلزی است که از ترکیب دو یا چند ماده ایجاده شده است و میتواند از ترکیب فلز با فلز یا فلز با ماده غیر فلز تشکیل میشود، برای مثال از ترکیب مس و روی، برنج بدست می‌آید و یا از ترکیب آهن و کربن فولاد به دست می‌آید و… و به طور کلی آلیاژ از ترکیب چند عنصر با فلز بدست می‌آید.
انواع آلیاژ چیست؟
به طور کلی آلیاژی که از فلز تشکیل میشود به دو صورت آهنی و غیر آهنی دسته میشوند که ما در ادامه به توضیح هر دو دست این و جزئیاتی خواهیم پرداخت:
معرفی آلیاژ آهنی
همانطور که از تیتر معلوم است فلز اصلی در ترکیب آن آهن هست که مهمترین خروجی این ترکیب فولاد هست. البته مدل هایی دیگر از این نوع آلیاژ ها وجود دارد مانند: چدن و فرفوژه.
آلیاژ فولاد چیست؟
فولاد؟ مواد و آلیاژی هست که شاید در روز ما حداقل یکبار اسمش رو میشنویم و با نامش آشنایی کامل را داریم اما آیا ما از ترکیب آن و انواع آن اطلاعاتی داریم؟ جواب این سوال نامعلومه
فولاد در اصل یک نوع آلیاژ فلزی هست که از ترکیب فلز آهن با کربن بدست میاید و به عبارتی میشود گفت پر مصرف ترین خانواده فلزی سالانه فولاد است که در به عبارتی در تمام ساز های بشریت کاربرد دارد و استفاده میشود.
انواع فولاد در امروزه
انواع فولاد درامروز عبارت است: کم کربن، کربن متوسط، فولاد ابزار، ریخته گری، آهنگری شده، منگنز که ما به صورت مختصر در مورد بعضی از این فولاد ها توضیحاتی میدهیم.
تعریف فولاد کم کربن
این نوع فولاد، آهنی است که کربن موجود در آن 30 درصد نسبت به کل آهن آن میباشد یعنی 30 درصد کربن و 70 درصد آهن و از ویژگی آن میتوان به نرم بودن، انعطاف پذیری، قابل نورد بودن، قابل برش بودن، قابل پانچ بودن و قابل جوش کاری اشاره کرد.
و موارد استفاده از آن نیز به علائم ترافیکی، بدنه و داخل خودروها، دکور سازی و مبل سازی، پیچ و مهره سازی و تولید انواع سیم میتوان اشاره کرد.
تعریف فولاد کربن متوسط
در این نوع فولاد ترکیب شونده آن نسبتی بین 30 الی 50 درصد ترکیب را تشکیل میدهد و از ویژگی های آن میتوان به سخت بودن، انعطاف پذیری، قابل نورد بودن، قابل برش بودن، قابل پانچ بودن و قابل جوش کاری اشاره کرد.
تعریف فولاد کربن بالا یا پر کربن
این نوع فولاد از ترکیب کربن به نسبتی بین 50 الی 90 درصد با آهن بدست می‌آید و از ویژگی بارز آن نسبت به دیگر فولاد ها به مقاومت بالای آن در تنش های برشی و سایش بالا آن میتوان اشاره کرد
از این نوع آلیاژ در ساخت مواردی از جمله انواع شیرها، ابزار آلات دستی، انواع مته ها و انواع قالب ها اشاره کرد.
انواع آلیاژ های ترکیب شونده با آهن
فریت
آستنیت
سمانتیت
لدبوریت
پرلیت
آلیاژ غیر آهنی
آلیاژهای غیر فلزی آلیاژهایی هستند که ترکیب شونده آن با آهن، غیر فلزی میباشد مانند مس، نیکل، آلومینیوم و دیگر آلیاژ های مصرفی موجد در زندگی روز مره انسان. حال ما قصد داریم تعدادی از این آلیاژ هارو به صورت مفید توضیح دهیم.
آلیاژ غیر آهنی نیکل
نیکل خود یک فلز مستقل است که در صورت ترکیب شدن با آهن به صورت های مختطلفی به بازار ارائه میشوند مانند نیکل آهن، نیکل کروم آهن و نیکل کروم آهن مولیبدون.
نیکل با فلز های دیگری مانند مس و کروم نیز قابل ترکیب میباشد
آلیاژ نیکل و مس
در این ماده فلز پایه نیکل بوده و فلز ترکیب شونده مس میباشد و درصد ترکیب نیکل با مس به صورت متوسط عبارت است از 67 درصد نیکل و 33 درصد مس.
از ویژگی این ماده میتوان به مقاومت بسیاربالا در برار اسید ها اشاره کرد و از آن در ساخت پمپ ها، شیر ها، واشرها و بعضی از مخزن استفاده میشود.
آلیاژ نیکل و کروم
در این نوع ماده فلز پایه نیکل بوده و به نستبی بین 60 تا 70 درصد با 30 تا 40 درصد کروم ترکیب میشود و در مقابل خوردگی، دمای بالا و جریانات الکتریکی مقاومت غیر قابل وصفی دارد.
آلیاژ غیر آهنی مس
مس خود به نوبه خود یکی از مهم ترین فلزات جهان در مصرف و کاربری میباشد و قابل ترکیب با انواع آلیاژ های غیر آهنی دیگر میباشد.
مس دارای خاصیت هایی از جمله خدایت الکتریکی بالا( کارایی در سیم های برق) هدایت حرارتی بالا، قابلیت شکل پذیری بالا، قابلیت ترکیب پذیری مانند برنج که از ترکیب مس و روی بدست می‌آید و یا برنز که از ترکیب مس وقلع بدست می آید.
آلیاژ غیر آهنی آلومینیوم
آلومینیوم نیز مانند مس یکی از پر کاربردترین فلزات جهان میباشد که دلیل اصلی آن هم رسانایی الکتریکی و گرمایی، امکان ریخته گری عالی و مقاومت دربرابر خوردگی میباشد.
انواع آلیاژ آلومینیوم
کارپذیر: در این حالت آلومینیوم به صورت شمش بوده و برای کارهایی مانند ماشین کاری و برش کاری استفاده میشود
ریختگی: این نوع آلومینیوم برای ریخته گری بوده وبا ذوب شدن و سر شدن به شکا نهایی خود میرسند
خاصیت های آلیاژ غیر آهنی
افزایش استحکام، مقاومت در برابر خوردگی، در برابر حرارت و قابلیت شکل پذیری
اثر آلیاژ در خمکاری
آلیاژ های موجود در آهن تاثیر مستقیم در نوع و روش خمکاری لوله ها دارد و میتواند نوع آن را تعیین کند. برای مثال آلیاژ در فلز مورد خمکاری به روش گرم با روش سرد کاملا متفاوت است.
